Nie da się ukryć, że olej palmowy – pisząc obrazowo – nie ma dobrego PR-u. Dziś nawet dzieci wiedzą, że tłuszcz palmowy jest na cenzurowanym, podobnie jak zawierające go produkty spożywcze. Wiele osób przed wrzuceniem jakiegokolwiek produktu do koszyka upewnia się, że nie zawiera on oleju palmowego. Przesada? Po części tak, ponieważ nie można twierdzić, że tłuszcz palmowy jest jednoznacznie szkodliwy (do czego za chwilę wrócimy). Faktem jest natomiast, że warto ograniczyć spożycie produktów zawierających ten rodzaj tłuszczu, co dotyczy także słodyczy.
W kolejnym artykule na blogu wyjaśniamy, dlaczego słodycze bez oleju palmowego są lepsze niż te, które zawierają dodatek tego tłuszczu.
Czym właściwie jest olej palmowy?
Olej palmowy, czyli tłuszcz z palmy olejowej, to dominujący rodzaj tłuszczu roślinnego stosowanego w produkcji żywności – przede wszystkim słodyczy, ale też gotowych ciast czy lodów. Szacuje się, że stanowi około 40 proc. całkowitej światowej produkcji oleju roślinnego.
„Zła prasa” oleju palmowego początkowo nie była związana z analizą wartości odżywczych tego produktu, ale z kontrowersyjnym zjawiskiem zakładania kolejnych, bardzo ekspansywnych plantacji palmy olejowej. Takie plantacje zastępują uprawy innych roślin niezbędnych w ludzkiej diecie, zaburzają lokalny ekosystem i – co nie jest tajemnicą – bywają miejscami niewolniczej pracy, również dzieci.
Uprawa palmy olejowej przynosi jednak gigantyczne zyski. Olej palmowy jest znacznie tańszy niż np. rzepakowy czy słonecznikowy, co wynika z olbrzymiej wręcz wydajności upraw palmowych – z 1 hektara uprawy można rocznie wyprodukować około 3,8 tony oleju (dla porównania z hektara uprawy rzepaku czy słonecznika zaledwie 0,7-0,8 tony).
Co jest nie tak z olejem palmowym z punktu widzenia dietetyki i zdrowia?
Tłuszcze, zwłaszcza roślinne, są pożądanym składnikiem ludzkiej diety. Problem z olejem palmowym polega jednak na tym, że bliżej mu do tłuszczu zwierzęcego. Wszystko dlatego, że – jak każdy olej z roślin tropikalnych (również kokosowy) – charakteryzuje się wysoką zawartością kwasów tłuszczowych nasyconych (stanowią około 50% składu oleju palmowego).
Z kolei wysokie spożycie SFA (kwasów tłuszczowych nasyconych) jest czynnikiem ryzyka podwyższonego cholesterolu, nadwagi, otyłości oraz licznych chorób sercowo-naczyniowych.
Obecność oleju palmowego nie przekreśla produktu
Moda na zdrowe odżywianie i rosnąca świadomość na temat potrzeby selekcjonowania produktów spożywczych w swojej diecie, niestety często skutkuje pojawianiem się wielu mitów i szerzeniem niesprawdzonych informacji, przede wszystkim w Internecie.
Przykładem może być wręcz histeryczna nagonka na konserwanty w dżemach i innych produktach spożywczych, jak i na olej palmowy. Okazuje się, że jego obecność w danym produkcie wcale nie musi być złą informacją.
Wysoka zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych stanowi zaletę oleju palmowego w przypadku stosowania go do produkcji margaryn czy wyrobów cukierniczych – tłuszcz ten zastępuje o wiele gorsze częściowo uwodornione oleje, czyli tzw. tłuszcze trans.
Olej palmowy spożywany w rozsądnych ilościach (najlepiej surowy – należy natomiast unikać produktów z olejem utwardzonym) nie tylko nie jest szkodliwy, ale wręcz może stanowić element zbilansowanej diety (m.in. stanowi źródło witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – A, D, E i K).
Oleju palmowego nie należy zatem demonizować, natomiast faktem jest, że warto ograniczyć jego udział w diecie. Można to łatwo zrobić zastępując sklepowe słodycze ich zdrowszymi odpowiednikami.
Słodycze bez oleju palmowego są drogie i trudno dostępne? To nieprawda
Wiele osób szuka łatwych wymówek, aby nie zmienić swoich przyzwyczajeń żywieniowych, zwłaszcza tych niezdrowych. Klasycznym przykładem będzie tutaj sięganie po argument, że przecież wszystkie lub prawie wszystkie słodycze zawierają dodatek oleju palmowego. Nie jest to prawdą.
Na rynku znajdziemy dziś bardzo duży wybór zdrowych słodyczy bez cukru, pozbawionych także innych potencjalnie szkodliwych substancji, jak właśnie olej palmowy. Takie słodycze są dostępne w sklepie online marki BartFan – czołowego producenta słodyczy bez cukru, oferującego m.in. czekolady, cukierki, ciastka, bakalie czy dżemy.
Zajrzyj też do innych artykułów na blogu, w których m.in. wyjaśniamy, jakie słodycze można jeść podczas diety oraz wyjaśniamy, dlaczego warto wprowadzić do domowej kuchni masło orzechowe 100%.